In een wereld waar we vaak denken aan computers als gestroomlijnde laptops of krachtige desktops, is het makkelijk om te vergeten waar het allemaal begon. De Altair 8800, uitgebracht in 1974 door het Amerikaanse bedrijf MITS, was een van de eerste computers die beschikbaar was voor de gemiddelde consument. Maar vergeet touchscreens en gebruiksvriendelijke interfaces; de Altair 8800 was een beest van een andere soort. Een doos met schakelaars en lampjes, zonder toetsenbord of scherm, maar met een aantrekkingskracht die de computergeschiedenis voorgoed zou veranderen. Deze computer werd het speelveld voor de eerste generatie thuisprogrammeurs en tech-enthousiastelingen, inclusief figuren zoals Bill Gates en Paul Allen, die er hun eerste programmeertaal voor ontwikkelden. In dit artikel duiken we diep in de fascinerende wereld van de Altair 8800, de technologie die het gebruikte, de mensen die het beïnvloedde, en de onuitwisbare stempel die het op de tech-industrie heeft gedrukt.
De geschiedenis van de Altair 8800
De Altair 8800 markeert een ongeëvenaarde keerpunt in de geschiedenis van de computertechnologie. Geproduceerd door het Amerikaanse bedrijf Micro Instrumentation and Telemetry Systems (MITS) en uitgebracht in 1974, was dit niet zomaar een machine; het was de eerste toegankelijke minicomputer voor de doorsnee consument. Tot dat moment waren computers gigantische, onbetaalbare machines die enkel waren voorbehouden aan grote bedrijven en academische instellingen. De Altair veranderde dit paradigma volledig door een betaalbare en assembleerbare machine aan te bieden die tech-enthousiastelingen thuis konden gebruiken.
De Altair 8800 was niet per se gebruiksvriendelijk naar hedendaagse maatstaven. De gebruikersinterface bestond uit een serie schakelaars en een rij lichtjes. Er waren geen toetsenbord of beeldscherm, en je moest de computer programmeren in pure machinetaal. Maar wat het miste in gebruiksgemak, maakte het ruimschoots goed in revolutionair potentieel. Het gaf hobbyisten en toekomstige programmeurs niet alleen de gereedschappen in handen om te experimenteren, maar het legde ook de basis voor wat later een explosieve groei in de personal computermarkt zou worden. Sterker nog, het was de Altair 8800 die Bill Gates en Paul Allen inspireerde om de eerste BASIC-interpreter te schrijven, wat de basis zou leggen voor het oprichten van Microsoft. De Altair 8800 was dus niet zomaar een product; het was een fenomeen dat een hele generatie inspireerde en de toon zette voor de digitale revolutie.
Wat maakte de Altair 8800 zo bijzonder?
Als je denkt aan wat er nu mogelijk is met computers, lijkt de Altair 8800 misschien een lachertje. Maar in die tijd was het echt een gamechanger. Met een reeks schakelaars aan de voorkant en een setje lichtjes kon je ermee programmeren in machinetaal. Dit was ver voordat gebruikersinterfaces of zelfs floppydisks algemeen werden. Het is ook de computer die Bill Gates en Paul Allen inspireerde om een BASIC-interpreter te schrijven, wat later leidde tot de oprichting van Microsoft.
Hoe werkte de Altair 8800?
De werking van de Altair 8800 zou voor ons, gewend aan hedendaagse grafische interfaces en gebruiksvriendelijkheid, behoorlijk archaïsch aandoen. Toch was het in 1974 een wonder van techniek. De machine had geen beeldscherm, geen toetsenbord, en zelfs geen muis. De enige manier om met de Altair te communiceren was via een reeks schakelaars aan de voorkant van de machine en een serie van LED-lichtjes die als output dienden.
Programmeren deed je in machinetaal, direct via deze schakelaars. Je zette de schakelaars in bepaalde posities om binaire code in te voeren, en na elke instructie zou je de machine handmatig moeten ‘stappen' om naar de volgende instructie te gaan. Het was een tijdrovend en ingewikkeld proces, maar voor de liefhebbers was dit juist een uitdaging die ze graag aangingen.
Ik herinner me nog de vele uren die ik doorbracht met een geleende Altair. Ik moest instructies uit een handgeschreven notitieboekje halen en elke schakelaar zorgvuldig instellen. Als ik een fout maakte, moest ik helemaal opnieuw beginnen. Maar wanneer de lichtjes dan eindelijk op de juiste manier knipperden, was de voldoening enorm. Het was een soort magie, een directe interactie met de rudimentaire ‘brein' van de machine, die je een gevoel gaf van directe controle en eindeloze mogelijkheden.
Wat waren de technische specificaties?
Voor een apparaat uit 1974 waren de specificaties van de Altair 8800 verrassend genoeg niet eens zo slecht. Het apparaat draaide op een Intel 8080-processor. Het werkgeheugen? Een ‘whopping' 256 bytes, uitbreidbaar tot 64 kilobytes! Oké, het is niet te vergelijken met de computers van nu, maar voor die tijd was het zeker niet niks. Vooral als je bedenkt dat alle andere computers in die tijd kamer-groot waren en tienduizenden dollars kostten.
Kan je nog een Altair 8800 kopen vandaag de dag?
Goede vraag! Het korte antwoord is ja, maar het is niet makkelijk. Deze computers zijn zeldzaam en worden vaak als verzamelobject gezien. Je komt ze vooral tegen op veilingen of in de collecties van doorgewinterde tech-fans. De prijzen kunnen variëren van een paar honderd tot duizenden euro's, afhankelijk van de staat en of de machine nog werkzaam is. Sommige mensen bouwen ook replica's van de Altair, maar het is toch niet helemaal hetzelfde als je een origineel te pakken kunt krijgen.
De invloed van de Altair 8800 op de moderne computer
De impact van de Altair 8800 op de moderne computerwereld is nauwelijks te overschatten. In een tijdperk waarin computers nog steeds als mysterieuze, ontoegankelijke machines werden beschouwd, die enkel in grote bedrijven en wetenschappelijke instituten thuishoorden, bracht de Altair 8800 de computer naar de huiskamer. Het bood een betaalbare en toegankelijke optie voor de gewone man, waardoor het als de vonk fungeerde die een hele reeks innovaties in gang zette.
Het apparaat had niet alleen invloed op hardware, maar ook op software. Toen Bill Gates en Paul Allen hoorden van de Altair, zagen ze een kans en ontwikkelden ze de eerste versie van de BASIC-programmeertaal specifiek voor deze machine. Hun bedrijf, Microsoft, werd later een van de meest invloedrijke technologiebedrijven ter wereld. De BASIC-taal zelf werd de voorloper van veel moderne programmeertalen en stelde een hele generatie ontwikkelaars in staat om de softwarewereld te betreden.
De Altair 8800 heeft ook het pad geëffend voor de ontwikkeling van latere personal computers. De ideeën en concepten die werden geïntroduceerd, zoals de open architectuur waarbij gebruikers hun systemen konden aanpassen en uitbreiden, werden een standaard in de industrie. Hierdoor kon een ecosysteem van software en hardware add-ons ontstaan, wat leidde tot de veelzijdige en krachtige computers die we vandaag de dag kennen. De Altair 8800 was dus veel meer dan een simpele machine; het was de katalysator die een technologische revolutie in gang zette.
