Elke tuinier is gebaat bij goed materiaal om zijn tuinklussen mee uit voeren en zal dan ook op zoek gaan naar de beste tuingereedschappen. Maar bij het aankopen van een nieuwe tuinspade zijn er toch een aantal zaken waar je best rekening mee houdt:
1. Het soort en uitvoering
2. De steellengte en het materiaal van de steel
3. Het type handvat
4. De hoek tussen het blad en de steel, de zogenaamde dulstand
1. Welke soort spade koop je best?
Wie op zoek is naar een nieuwe tuinspade zal al snel merken dat er heel wat verschillende modellen bestaan. Het is dan ook zo dat er voor elke specifieke klus een ander type tuinspade op de markt te vinden is. We raden je aan om eerst na te denken over welke klussen je met de nieuwe spade zal uitvoeren, en wat de bodemgesteldheid is van de grond. Voor het bewerken van kleigrond bijvoorbeeld zijn een aantal spades niet geschikt omdat ze niet sterk genoeg zijn. In een mum van tijd zal de steel kraken of het blad plooien. Er zijn ook spades met extra lange stelen, of lichtere versies die vooral door de dames geapprecieerd worden. We zetten de verschillende soorten spades eerst even op een rijtje:
De klassieke spade
Deze meest gekende en ook meest gebruikte type spade is geschikt voor elke tuinklus. Het compacte, maar stevige blad is 25 à 30 cm lang en 15 à 20 cm breed en vervaardigd uit staal. De spade zelf weegt een goede twee kilo, wat het voor de meeste tuiniers hanteerbaar maakt. De rechte steel is vervaardigd uit hout en heeft een uiterst minimale dulstand, waardoor de steel quasi doorloopt in het blad. Door de geringe dulstand is dit gereedschap prima geschikt om te spitten, ook op zwaardere gronden.
De borderspade
Het kleine broertje van de klassieke spade, zo kun je een borderspade wel noemen. De eigenschappen zijn vrijwel gelijk, maar de borderspade is lichter, compacter en kleiner. Door het lichtere gewicht en kleiner blad ben je met een borderspade beter gebaat om lichtere gronden te bewerken. Een bijkomend verschil met een klassieke tuinspade is het snijvlak van het metalen blad. Dit is recht afgeslepen, waardoor dit tuingerei ideaal is om graskanten netjes en recht mee af te steken.
Een boomspade
What’s in a name? In bepaalde streken kent men een boomspade als een sleuvenspade, een drainagespade of een kabelspade. Ook boorspade en verplantspade wordt soms gebruikt als term om dit type tuinspade te benoemen. Deze smalle tuintool heeft een scherpe snijrand. Het blad is ook zeer sterk, wat het uiterst geschikt maakt om sleuven te delven om bijvoorbeeld kabels te leggen, of wortels en wortelkluiten in meerdere stukken te steken, om zo ongewenste planten uit de tuin te verwijderen.
Kleispade
De Hercules onder de spades! Door de punt aan het gepolijste blad in carbonstaal en de scherpe snijrand is deze tuinspade zeer goed om een harde kleibodem te gaan bewerken. Kenmerkend voor een kleispade is het extra lange, smalle blad.
2. De steellengte en het materiaal van de steel
Om comfortabel en ergonomisch te werken, moet de steel aangepast zijn aan jouw lengte. De ideale lengte van een spade is dus heel persoonlijk. Is de steellengte niet goed, dan loop je het risico om je schouders, rug en nek te overbelasten.
Jouw ideale steellengte kan je gemakkelijk zelf uitdokteren: neem een exemplaar uit het winkelrek en zet het recht voor jou neer, met de hand op de bovenzijde van het handvat en de bladsnede vlak op de grond. Is jouw arm mooi gestrekt, met je elleboog in een hoek van 90 graden? Dan is de lengte perfect!
Ga ook na uit welk materiaal de steel gemaakt is. Kies bij een houten steel indien mogelijk voor essenhout. Deze houtsoort heeft de eigenschap om lichtjes mee te buigen. Een steel in beukenhout zal sneller splitten of kraken. Koop ook altijd een steel die vernist of gewaxt is, om rotting of beschadiging te voorkomen.
Heb je de mogelijkheid om een duurzame uitvoering met een steel in fiberglas te kopen? Weet dan dat het om ijzersterk materiaal gaat, wat niet krimpt, niet rot en niet splintert. Nadeel is dan weer de hoge kostprijs.
3. Het type handvat
Er zijn drie soorten handvaten:
- T-handvat
- D of YD-handvat
- Steel zonder handvat
Om te weten wat voor jou het meest geschikte handvat is, moet je dit eigenlijk uitproberen. Met een T-vormig handvat kun je extra veel kracht op het gereedschap zetten, maar een D-handvat ligt dankzij het ergonomische design veel comfortabeler in de hand.
4. De dulstand
Een dul is de metalen koker op het blad, waarin de steel vastgezet werd. Deze koker heeft een bepaalde schuintegraad ten opzichte van het blad. Dit noemt men de dulstand. Aan de dulstand kan je zien waarvoor het gereedschap best geschikt is. Staat de steel recht op het blad, zoals bij een spade, dan dient dit gereedschap vooral om te steken. Een schop heeft bijvoorbeeld een grotere dulstand dan een spade, waardoor je met een schop beter kan scheppen.
Onze top 5 van beste spades
Koop een spade altijd bij een gespecialiseerde doe-het-zelfzaak. Deze winkels verkopen kwalitatief goed materiaal en je kan de verkopers om een deskundig advies vragen.
